Okul Müdüründen

Tutarsız anne-baba tutumu çocukların davranışlarına farklı zamanlarda, farklı şekillerde yaklaşan aile tutumudur. Anne bir konuda olumsuz tepki gösterirken aynı konu için baba olumlu bir tavır takınır. Ne yazık ki çocuğunun eğitimi konusunda ortak bir görüşe sahip olmayan ebeveynler sayesinde karşımıza kişiliği gelişmemiş, karakteri zedelenerek yanlış şekillenmiş, özgüven sorunu yaşayan çocuklar çıkıyor.

Çocukta istenmedik bir davranış karşısında anne çocuğunu davranışı yapmaması konusunda uyarırken, baba aynı davranış için çocuğa olumlu bir şekilde yaklaşabilir veya baba bir konuda çocuğa ceza verirken anne aynı konu için affedici olarak çocuğa sevgi gösterebilir.

Bir de konuya şöyle örnek vermek gerekirse; ev ortamında çocuğun argo konuşmasına ses çıkarmayan ebeveyn, çocuk aynı argo konuşmayı yabancıların yanında yaptığı zaman “Aaaa çok ayıp, nereden öğreniyorsun bu sözleri? Kesinlikle böyle konuşmamalısın,” diyerek farklı bir tepki gösterir veya bazı ailelerde erkek çocuğu yanlış bir davranış sergilese bile korunup kollanarak takdir edilirken, aynı davranışı ailenin kız çocuğu gösterdiği zaman aile mutlaka cezalandırma yoluna gider. Erkek çocuğuna karşı gösterilen ilgi, sevgi, müsamaha kız çocuğundan esirgenir. Oysaki kötü bir davranışın çocuktan çocuğa değişerek bazen hoş görülmesi bazen de cezalandırma yoluna gidilmesi çocuğun zihninde çok farklı kuşkuların ortaya çıkmasına sebep olur.

Çoğunlukla ebeveynler ilk çocuklarına karşı daha kuralcı, daha katı davranırken ikinci, üçüncü çocuklara karşı daha esnek davranabilirler. Büyük çocuğa sorumluluk daha çabuk verilirken küçük çocuğa karşı daha koruyucu, daha sevecen olabilirler.

İşte sıklıkla karşılaştığımız ebeveynlerin bu tür dengesiz ve tutarsız davranışları sonucunda oluşan eğitim yanlışlıkları ile büyüyen çocukların kişilik gelişimleri olumsuz etkilenir.

Çocuk iyi bir gözlemcidir ve en çok ta anne ve babasının davranışlarını gözlemler ve onlara karşı hangi davranışı nerede, nasıl kullanması gerektiğini çok iyi öğrenir. Bu yüzdendir ki anne ve baba çocuğa karşı daima ortak tavır, görüş ve davranış içinde olmalıdır. Çocuğun yaptığı hatalı davranışı neden yapmaması gerektiği mutlaka açıklanmalı ve ebeveynler çocuğa karşı aynı söyleme sahip olmalılar. Yoksa baba bir davranışa ceza vermek isterken anne çocuğu kucaklayıp bağrına basma yoluna gitmemelidir.

Böylesine yaşanan tutarsız bir ortamda büyüyen çocuk doğru olan davranışı bulmakta zorlanırken nerede, ne zaman, nasıl davranacağına bir türlü karar veremez. Bir taraftan da yanlış davranışlarına olumlu tepkiler veren ebeveynine karşı kendisi de olumlu davranırken, yanlış davranışları konusunda uyarıcı olan ebeveynine karşı da olumsuz duygular besleyerek uzaklaşmaya başlar. Çocuk bir süre sonra yaptığı davranışın doğru olup olmamasından ziyade anne ve babanın tutumuna göre, ceza alıp almayacağına göre davranmaya başlar.Bu tür çocuklar bazı zamanlar ılımlı, yumuşak başlı, sevecen bir tavır içindeyken bazı zamanlar ise öfkeli, kırıcı ve saldırgan davranışlar içine girebilirler.

Tutarsız anne-baba davranışı sonucunda olumlu davranış kazanamayan çocuk aşırı isyankâr ya da aşırı boyun eğici, kaygı düzeyi yüksek, güvensiz bir kişilik geliştirebilir. Büyüdüğü zaman karar verme konusunda zorlanır ve karşısındaki insanlara kolay kolay güvenemez, tıpkı ailesi gibi tutarsız davranışlar göstermeye başlar. Bunun yanında yalan söyleme, dikkatini toplayamama, belli bir işe yoğunlaşamama ve ortama-duruma-kişiye göre davranmagibi davranışlar gösterebilir.

Değerli ebeveynler;

Çocuklarımızı yetiştirirken tutarlı, yol gösterici, olumlu davranışlarımız çok önemlidir. Her ailenin isteği sağlam kişilikli, karakterli çocuklar yetiştirmektir. Anne ve babalar olarak çocuğumuza karşı ortak tavır, davranış ve söylem içinde olmalıyız ki çocuğumuz da tutarlı bir kişilik geliştirebilsin.